Nieuw ‘thuis’ van Coöperatie Deltawind voor 95% van hout

Artikel via: Bouwaktua april deel I – 2024

Hout is het bouwmateriaal met toekomst. Het is immers een vernieuwbare grondstof, kan zeven tot negen keer in een productiecyclus worden ingezet, en verslaat met een lambdawaarde van 0,1 ‘harde’ bouwmaterialen met een factor tien in isolerende eigenschappen. Design & Build-specialist Arcon houtconstructies ziet ook de prijs richting traditionele bouw dalen.

Het is niet dat Bart van der Wijst, bedrijfsleider bij Arcon houtconstructies, per se voorstander is van de CO2-taks. Maar het is wel hoog tijd dat hout correct gewaardeerd gaat worden vanuit CO2-reductie en de mogelijkheid om passief te bouwen. Waarna de populariteit van het natuurproduct ten opzichte van beton en staal ongetwijfeld toeneemt, zo verwacht hij. Begin maart leverden hij en zijn collega’s een bijzonder project op voor Coöperatie Deltawind, de energiecoöperatie van Goeree-Overflakkee. Het volledig biobased circulaire Energiehuis meet 300 m2, en is volledig demontabel: “Je zou dus het complete gebouw uit elkaar kunnen halen en op een andere plek kunnen terugplaatsen.”

Steigerloos gebouwd

In opdracht van Bergh Bouwsystemen leverde Arcon de houten constructie van het markante kantoor op het BedrijvenPark Oostflakkee in Oude-Tonge en zorgde samen met Summum Engineering voor de constructieve berekeningen. Een drie meter hoge azobé hardhouten onderconstructie van 84 m3 en gelamineerd vurenhout vormen de hoofddraagconstructie. Van der Wijst: “We hebben spanten en liggers voorgemonteerd vanuit de fabriek laten komen om de bouwsnelheid op de locatie te verhogen. Onze montageploeg stond klaar en heeft dit droogbouwsysteem als een bouwpakket in elkaar gezet. Terwijl we anders misschien wel twee weken buiten bezig zouden zijn geweest, stond de onderconstructie er nu in twee, drie dagen. Steigerloos en met behulp van een elektrische kraan. Dat is het extra voordeel van hout, met 450 kg per m3 circa vijf keer lichter dan beton.”

Diagonale spanten

Verder zijn de vloeren gemaakt van vuren kruislaaghout, in totaal 116 m3. Voor de dak- en wandpanelen werden HSB-elementen toegepast, voorzien van biobased Pavatex-houtvezelisolatie. Beide zijn afgewerkt met kruislaag verlijmde Multiplan 3s binnenbeplating. “Coöperatie Deltawind wilde dat de wanden en dak dezelfde uitstraling zou krijgen als de vloeren. De complexiteit van de opbouw zit voornamelijk in het feit dat alle producten die we hebben toegepast in het zicht blijven. De constructie ís het gebouw, er zit geen behang of stucwerk tegenaan. Daarnaast zitten er een tiental diagonale spanten in, elk uniek qua vorm. Dat maakt het in het ontwerp extra uitdagend om de spanten goed te laten samenkomen op de kolommen.” Tot slot is de buitenzijde van het volledig PEFC- en FSC-gecertificeerd pand bekleed met circulair hout van oude remmingwerken en meerpalen.

Lage milieufootprint

Daarnaast zijn er nog andere factoren die bouwen met hout een stuk duurzamer maken dan traditioneel bouwen met stenen, beton en staal, stelt Bart. “Bijvoorbeeld de lage milieufootprint. Groeiende bomen nemen koolstofdioxide ofwel CO2 op en zetten dit om in zuurstof, O2. Wanneer het houtproduct wordt toegepast in de bouw houdt het CO2 vast en blijft deze behouden. Dit draagt bij aan het verminderen van de CO2-footprint van bouwmaterialen.” Verder vereist de productie van hout minder energie dan de productie van steen, beton of staal. De energie die nodig is om hout te verwerken en te transporteren is laag. Hierdoor is de milieu-impact voor houtbouw klein.

De houtbouw heeft de afgelopen jaren enorme sprongen gemaakt en dat is nog maar het begin. Bart: “De technieken worden steeds beter, waardoor we in de toekomst nóg efficiënter gebruik kunnen maken van hout. De manieren om hout te bewerken en te behandelen worden steeds slimmer, waardoor de levensduur van een houten constructie alleen maar kan toenemen.”

Versnelling in ontwikkelingen

“Dit is zeker geen standaardproject”, bevestigt Van der Wijst. “Het Energiehuis is absoluut kanshebber voor een paar mooie prijzen.” Zo sleepte Arcon in 2022 eerder de Nationale Houtbouwprijs in de wacht met het nieuwe bedrijfspand voor werkkledingfabrikant HAVEP. Hij verwacht een levensduur van ten minste vijftig jaar, “en ik denk voor dit soort gebouwen misschien wel meer dan honderd jaar omdat het architectonisch iconen zijn die uitstekend onderhouden gaan worden.” Overal om zich heen ziet hij dat de ontwikkelingen in houtbouw versnellen. Zoals het aanbrengen van een UV-protectie of waterkerende dampopen folie om de levensverwachting nog verder te verlengen. Ook signaleert hij dat grotere aannemers die seriematige woonconcepten hebben ontwikkeld, deze aan het omzetten zijn naar houtbouw. “Waren voorheen de materiaalkosten wellicht nog spelbreker, inmiddels is het verschil met traditionele bouwmaterialen zo gering dat alle pluspunten de weegschaal in het voordeel van hout doen doorslaan.”

Lees het originele artikel op de website van Bouwaktua via deze link.